Hoe ver ga je met samenwerken tussen organisaties? Blijf je vanuit je eigen organisatie werken, of ga je uiteindelijk toch samen verder en wordt het een fusie? Er zijn allerlei argumenten om uiteindelijk te fuseren. Vaak worden die in de hoek van synergie en schaalvoordelen gezocht. Maar minstens zo vaak worden die voordelen uiteindelijk niet gerealiseerd. Pieter Klaas Jagersma noemde het ooit de fopspeen voor de manager… Onlangs las ik een interessant artikel over een zeer recent onderzoek naar fusies tussen ziekenhuizen. Zie: https://www.skipr.nl/actueel/id36172-%27concentratie-van-ziekenhuiszorg-is-beter-dan-fuseren%27.html. Dit onderzoek van Erasmus Universiteit maakt duidelijk dat de fusies tussen ziekenhuizen, het waren er de […]

Je denkt er wellicht nooit over na. Vragen zijn vragen, vragen staat vrij en er bestaan weliswaar geen domme vragen…. Maar er bestaan wel ‘positieve’ en ‘negatieve’ vragen. De eerste categorie is gericht op de toekomst, het vinden van oplossingen en vooruitgang, de tweede op het verleden, oorzaken en ‘toen’. Zelf werk ik graag met de meer positieve vragen. Dat kan zowel in een-op-een gesprekken, noem het coaching, als in advieswerk en organisatieontwikkeling. Problemen worden daarbij uiteraard niet ontkend, maar als wat minder relevante beschouwd om beweging te krijgen. Je stuurt je gedachten op deze manier in positieve richting, wat […]

Onlangs stond er in de Volkskrant een boeiend interview. Met psycholoog Huub Buijssen, die een gespreksmethode ontwikkelde om vooral geen advies te geven en daar een boek over schreef. Een benadering die prikkelt: vooral géén advies geven. Maar ja, dacht ik daarna, hoe zit dat dan met mij als organisatie ‘adviseur’? De kern van de benadering van Buijssen is om mensen zelf een oplossing te laten bedenken voor hun probleem. Het kiezen van een oplossing van een probleem is een emotioneel en geen rationeel proces. Het raakt aan gevoelens, aan waarden van iemand. En als buitenstaander weet je nooit precies wat […]

Eigenlijk best een logische vraag als je als organisatie aan de slag bent met zelforganisatie en andere eigentijdse vormen van het vergroten van het aanpassingsvermogen van je organisatie in brede zin (adaptief vermogen): is er dan nog wel een rol voor leidinggevenden en managers? Of kun je toe met volledig zelforganiserende teams die bijvoorbeeld worden ondersteund door (team)coaches? De ervaring leert dat hier geen eenduidig antwoord op te geven is. Ook al omdat organisaties vaak nog mengvormen hanteren tussen traditioneel (meer hiërarchisch, verticaal en sturend) en eigentijds organiseren (meer horizontaal en zelforganiserend). Het vraagt in ieder geval een stevig aanpassingsvermogen […]

Het was voor mij een nieuw woord: ontstaanbaarheid. Als een soort tegenhanger van maakbaarheid. Tijdens de conferentie over de resultaten van het Seker & Sun project (samen voor de beste zorg in 2030 in Friesland) werd het door Klaus Boonstra aangehaald, als uitgangspunt voor de toekomstige organisatie van de zorg. Daarbij creëren we de voorwaarden waarbinnen burgers zelf veel meer verantwoordelijkheid en regie kunnen nemen voor hun eigen gezondheid. En dat ‘de zorg’ daarbij aansluit, met veel aandacht voor preventie. Binnen deze voorwaarden ontstaat dan als vanzelf de nieuwe werkelijkheid. Zeer interessante denkrichting! Ik moest daarbij ook denken aan fragiel […]

We zeggen het vaak tegen elkaar: keep it simple… Een goede raad, zaken complex maken leidt eerder tot minder dan tot meer betrokkenheid en beweging in de gewenste richting. En toch zijn er vraagstukken die zeer terecht ‘complex’ worden genoemd, en juist geen belang hebben bij ‘keep it simple’. En ook nu heeft het Engels een prachtig woord voor dit soort vraagstukken: wicked problems…. Complexe vraagstukken zijn overigens vaak ook écht complex. Denk daar bij aan maatschappelijk transities en decentralisaties, global warming, de aanpak van obesitas, healthy ageing (waar ik de afgelopen 2 jaar bij betrokken was: gezond ouder worden, langer […]

Je ziet het overal opduiken in de publieke sector: opgavengestuurd werken, of varianten daarop. Het sluit aan bij de gedachte: de maatschappij verandert, de opgaven voor de publieke sector veranderen, hoe sluiten we daarbij aan? Het past in een bredere beweging: organisatie die aan de slag zijn met hun ‘why’ of met ‘terug naar de bedoeling’. Jan Rotmans signaleert het als een transitieperiode, het markeert de overgang naar een nieuwe maatschappelijke ordening. Opgavengestuurd werken begint uiteraard met het begrip ‘opgaven’. Opgaven die sturing en focus geven aan de werkwijze in een organisatie en aanzetten tot samenwerking binnen de organisatie èn […]

Panta rhei, alles beweegt en alles stroomt. Stilstand is achteruitgang. Sterker nog, als er geen beweging meer is, gaan organismen uiteindelijk dood. Voor organisaties geldt in feite hetzelfde: continue aanpassing aan de omgeving is essentieel. Alleen gaat verandering in organisaties niet helemaal vanzelf, ondanks dat huidige veranderbenaderingen vaak gaan over organisch veranderen vanuit ‘de bedoeling’. Veranderen in en tussen organisaties vraagt wel degelijk regie, en dus ook organisatie. Maar waar hebben we het dan over? Voor je het weet wordt het voeren van regie verward met het ‘blauw’ sturen via projectplanningen, deliverables en control-protocollen. En dat schiet bij organisatieverandering al […]

Prachtige zin van Frank Westerman, in Volkskrant Magazine: ‘onwetendheid voedt verwondering en creativiteit’. Het artikel gaat weliswaar over zijn veranderde standpunt over millennials, maar zijn citaat is zeker ook van toepassing op het dagelijkse werk van een organisatieadviseur. Zonder verwondering geen vernieuwing! Wat volgens Frank Westerman geldt voor de generatie na hem, die volgens hem met meer oorspronkelijkheid en een zekere naïviteit naar de wereld kijkt, is in mijn ogen ook een deel van de kern van het werk van een organisatieadviseur. Socrates was er 2500 jaar geleden al een meester in: via vragen op zoek naar kennis en waarheid. […]

Het blijft boeiend om te zien welke invalshoeken er worden gevonden om te kijken naar organiseren en organisaties. Via Maria Sturm van www.starfish21.nl kwam ik terecht bij de relatie tussen organiseren en verslaving. Over dingen die we doen in organisaties waarvan eigenlijk iedereen twijfelt aan het nut of zelfs zeker weet dat ze weinig tot niets toevoegen… Boeiend is bijvoorbeeld de ontwikkeling rond de functionerings- en beoordelingscyclus, waar aan de ene kant organisaties al mee stoppen, maar aan de andere kant zelfs verankerd is in CAO’s! Ten aanzien van veranderen en verslaving had ik de link al eens gezien. Zeker […]